۱۴۰۳ جمعه ۱۰ فروردين
منشور احياءو كاربرد طب ايراني
مقدمه:
طب سنتي ايران، ميراث گرانقدر بجاي مانده از تلاش حكيمانه، تحقيقات عالمانه و تجارب ارزشمند هزاران دانشمند و حكيم دوران هاي گذشته به ويژه دوران 1400 ساله تمدن اسلامي است كه نه تنها در دوران هاي گذشته بلكه براي دنياي امروز و فردا نيز در اين درياي پهناور، گوهرهاي درخشان و ناسفته فراواني وجود دارد.
احياءطب سنتي با جمع آوري، طبقه بندي، بررسي و ارزيابي اين ميراث عظيم، نه تنها واپسگرائي نيست، بلكه گامي اساسي در دستيابي به دانش مستحكم و تامين حداكثر سلامت براي آحاد مردم و بهره گيري هاي رو به تزايد و پر ثمر از اعتماد بنفس ملي برخاسته از اين حركت است .

اينك كه به ياري پروردگار،پس از سالهاي طولاني، بار ديگر دروازه هاي ورود به عرصه قانونمند آموزش ،پژوهش و ارائه خدمات طب سنتي به روي گروهي از فرهيختگان برگزيده ميهن اسلامي ما گشوده شده است ضرورت ساماندهي جدي ابعاد مختلف كاربرد طب سنتي در تمام مراحل آن بخوبي احساس ميشود لذا تدوين منشور احياء و كاربرد طب سنتي با چنين انگيزه و هدفي صورت مي گيرد.

اصول كلي و بنياد هاي انديشه احياء و كاربرد طب سنتي ايراني اسلامي
اصل اول : تعهد و پاي بندي به تمامي موازين شناخته شده حقوق بيمار و اخلاق پزشكي
1-دريافت مطلوب و محترمانه خدمات سلامت ، حق بيمار است :
- ارائه خدمات سلامت با هدف بازيابي ،تامين ،حفظ و ارتقاء سلامت بيماران و گيرندگان خدمات طب سنتي
- احترام به شخصيت ،ارزش ها و اعتقادات بيمار و پرهيز از هر گونه تبعيض بر پايه دين ،قوميت ،زبان ،نژاد و مانند اينها
- اولويت منافع بيمار بر منافع ارائه كننده خدمات
- خوشروئي:دلسوزي، همدردي،درك نگراني هاي بيمار و حوصله در شنيدن شكايات و خواسته هاي او
- پرهيز از تحميل هر گونه درد و رنج قابل پيشگيري يا كاهش، در مراحل مختلف ارائه خدمات سلامت
- همكاري منطقي و محترمانه با ساير اعضاء تيم درمان در جهت فراهم كردن حداكثر تحقق نياز بيمار به خدمات سلامت
- محرمانه دانستن هر گونه اطلاعات شخصي يا پزشكي مربوط به بيمار در چارچوب قوانين اخلاق پزشكي
- انتقال اطلاعات لازم براي دستيابي بيمار به حداكثر سلامت به زبان قابل فهم براي او و نيز احساس مسئوليت نسبت به آموزش بيمار يا اطرافيان وي و براي توانمند سازي آنها به منظور استمرار مراقبت هاي صحي لازم
- رفتار صادقانه و مودبانه و به موقع نسبت به گيرندگان خدمات سلامت و ارجاع بيمار به مركز و شيوه درماني مناسب تر و نيز انجام مشاوره براي انتخاب روش درماني مناسب تر و كاراتر در موارد خاص
- توجه خاص به گروه هاي آسيب پذير همانند كودكان،زنان باردار و شيرده ،سالمندان،معلولان،زندانيان،افراد بدون سرپرست و نيز بيماران با مشكلات رواني
- احترام به حق خود مختاري بيمار در چارچوب قوانين اخلاقي و كشوري
- مبادرت به درمانهاي فوري در مواقع اورژانس بر اساس موازين قانوني پزشكي و صرفنظر از امكان وصول هزينه
2-اطلاع رساني كافي و ضروري نيز حق بيمار است:
- بيان هزينه،پذيرش يا عدم پذيرش بيمه و آگاه سازي بيمار از دفعات و كيفيت مراجعات بعدي
- امكان آگاهي بيمار از تحصيلات ،مسئوليت ها،مراتب علمي و تجربي اعضاءتيم درمان
- اطلاع رساني به بيمار در زمينه روشهاي تشخيص و درمان در طب سنتي و نيز امكان استفاده از ساير شيوه هاي طبي در صورت لزوم
- فراهم كردن امكان پاسخگوئي به سوالات يا نگرانيهاي بيمار پس از آغاز درمان و در فواصل مراجعات
-اطلاع يافتن بيمار در مورد پرونده پزشكي خود با رعايت مصلحت هاي ويژه
- اگر بيمار از مراكز آموزشي خدمات دريافت مي كند اطلاع رساني در مورد حدود دفعات و چگونگي استفاده آموزشي از او در چارچوب حفظ حرمت او و حداقل مزاحمت براي وي،
از پيش بگونه اي شايسته.
3- استقبال از نظارت، انتقاد منطقي و پيشنهادات مسئولين و همكاران
- پرهيز از هرگونه رفتار پنهاني و تهديد آميز كه مانع نظارت دستگاه هاي مسئول يا امكان دادخواهي بيمار گردد.
- سعه صدر براي پذيرش راهنمايي هاي منطقي يا روش هاي متفاوت با نظر ارائه كنندگان خدمات طب سنتي توسط همكاران و صاحبنظران و حتي خود بيماران
4- مراعات موازين شناخته شده بهداشتي در ابعاد جسمي، رواني، اجتماعي و معنوي- فراهم كردن و پايبندي به كاربرد همه موازين ضروري بهداشتي به منظور پيشگيري از هر گونه زيان رساني به سلامت بيمار و گيرندگان خدمات و نيز صدمه زدن به سلامت محيط زيست
- مراعات شرايط آسپسي در موارد ضروري بر اساس موازين علمي روز
5- رعايت شئونات حرفه پزشكي در محيط كار و جامعه
- پرهيز از هر گونه رفتار مغاير با جايگاه مقدس پزشكي در محيط كار و جامعه و موجب وهن فردي و حرفه اي
- پاي بندي عملي به ظواهر محاسن اخلاقي و توصيه هاي معاشرتي ديني
- پرهيز از ايجاد عدم اعتماد و بدگويي صريح و مخرب نسبت به همكاران و جامعه پزشكي سنتي و كلاسيك و اقدام مناسب و قانوني در صورت اطلاع از فرايندهاي ناقض حقوق بيماران و جامعه

اصل دوم: تعهد به فقه پزشكي و رعايت امر نهي الهي بر اساس آموزه هاي اسلامي
1- قاعده ضمان طبيب
- ارائه خدمات پزشكي در چارچوب قاعده ضمان طبيب
- اخذ برائت براي موارد ضرورت به تناسب عرف زمان و مكان
2- پرهيز از محرمات شرعي
- رعايت چارچوب موازين شرعي در تفاوت جنسيت ها
- توجه به قاعده ما جعل ا... فيما حرم شفاء و حذف محرمات از داروها و خوردني ها در حد مقدور و در محدوده نفي عسر و حرج و نفي اضطرار
- رعايت امر و نهي الهي در ساير موارد پيش بيني نشده.

اصل سوم: تعهد و پاي بندي به قوانين كشور جمهوري اسلامي ايران

1- تبعيت و هماهنگي با قانون طبابت
- رعايت موازين قانوني معتبر و آئين نامه هاي مصوب
- خودداري از تخلف هاي قانوني و در صورت لزوم تلاش در جهت اصلاح قوانين و آئين نامه هاي زيان بخش از طريق ارائه پيشنهادات اصلاحي به مراجع رسمي
2-تبعيت از قوانين عمومي و ناظر بر روابط خارجي
- تبعيت از قوانين اساسي و مدني به عنوان يك شهروند ايراني
- رعايت محدويت نظام جمهوري اسلامي در روابط علمي با خارج از كشور و شهروندان غير ايراني

اصل چهارم: هماهنگي با نظام ملي سلامت
- مراعات مقررات كشوري مربوط به سلامت و طبابت علاوه بر مراعات قوانين طبابت
- پرهيز از هرگونه رفتار يا توصيه مغاير با برنامه هاي ملي پيشگيري از بيماري ها يا مراقبت هاي اوليه سلامت
- تلاش در جهت مشاركت و همكاري با نظام ملي سلامت در جهت كاربرد منطقي طب سنتي در قالب نظام شبكه بهداشتي- درماني

اصل پنجم: آموزش مسئولانه در سطوح عمومي و اختصاصي
1- نگاه به مقوله آموزش عمومي ( جامعه، بيماران، اطرافيان بيمار) با تاكيد بر تدابير حفظ الصحه به عنوان جزء لاينفك خدمات طب سنتي و مشاركت و تلاش در تحقق آن
- آموزش استمرار مراقبت هاي صحي و درماني بيماران به آن ها و اطرافيان آنها
- پرهيز از هرگونه بزرگنمايي مسائل كوچك و افراط و تفريط با رعايت مصالح آحاد جامعه
2- تلاش در جهت تكامل، ارتقاء كيفيت آموزش هاي اختصاصي طب سنتي
- احساس مسئوليت و مشاركت در آموزش رسمي طب سنتي در چارچوب مقررات آموزشي
- پرهيز از آموزش هاي موازي كه منجر به شكل گيري نظام ارائه خدمات طب سنتي در قالبي مغاير با موازين قانوني گردد.
- مشاركت در تامين منابع مورد نياز آموزش رسمي طب سنتي بطور مستقيم يا غير مستقيم.
- ارائه هرگونه پيشنهاد سازنده و اطلاعات و تجارب سودمندي كه به تكامل و ارتقاء آموزش رسمي طب سنتي منجر مي گردد.

اصل ششم: پاسداشت و بهره گيري از ميراث پزشكي ملي- اسلامي
- حفظ حرمت حكماء و پيشكسوتان طب سنتي- اسلامي از گذشته هاي دور تاكنون و پرهيز از ناديده گرفتن منزلت آنان به لحاظ وجود برخي نظرات غيرقابل قبول
- تلاش در بازشناسي محتواي آثار و تجارب حكماء با بهره گيري از ابزارهاي علمي روز
- كمك به حفظ آثار و احياناً نشر مواردي از آن ها در چهارچوب احياء ميراث طب اسلامي- ايراني
- تلاش در تدوين منابع جديد و متناسب با روز با بهره گيري از ميراث گرانقدر گذشتگان

اصل هفتم: توالي تقدم پيشگيري، تدابير حفظ الصحه، اصلاح شيوه زندگي بر پايه سته ضروريه، درمان طبيعي و غذايي، درمان داروئي و ساير شيوه هاي درماني

1- اولويت تدابير صحي در آموزش و ارائه خدمات طب سنتي
- تلاش در ارتقاء و آگاهي هاي عمومي و اختصاصي افراد جامعه و فراگيران طب سنتي در زمينه تدابير حفظ الصحه و مقدم داشتن آن بر ساير تدابير
- ارائه خدمات مبتني بر حفظ الصحه با تاكيد جدي و عدم مبادرت به ارائه خدمات درماني در مواردي كه تامين سلامت بيمار با تدابير حفظ الصحه ميسر است و لو با تاخير اندك
- تقدم درمانهاي طبيعي و غذائي بر ساير شيوه هاي درماني
- بهره گيري تا حد امكان از داروهاي مفرده و بسنده كردن به حداقل اجزاء در داروهاي تركيبي در صورت امكان
2- احياء ارزشهاي اولويت بندي حكماء در عرضه خدمات طب سنتي
- تلاش در متقاعد ساختن بيماران و اطرافيان آن ها به ضرورت رعايت توالي اولويت ها
- پرهيز از عوامزدگي و اجتناب از زير پا گذاشتن اصول توالي به درخواست و يا اصرار بيماران
- تجويز داروهاي طب سنتي در اندازه هاي لازم و اجتناب ااز تجويز مازاد بر نياز داروها
- تلاش در كاهش هزينه بيماران در حد معقول و قابل انجام

اصل هشتم: تعهد به اجتناب از يكسو نگري و ارجاع بيماران بر اساس انتخاب روشهاي موثرتر و مطمئن تر
- پرهيز از رفتار پزشكي يكسونگرانه و اجتناب از پذيرش بيماران خارج از محدوده صلاحيت هاي علمي و حرفه اي
- راهنمايي بيماراني كه خارج از محدوده طب سنتي دريافت خدمات موثرتر، كم هزينه تر و مطمئن تر براي آنها وجود دارد.
- پرهيز از اعمال روشهاي درماني وقت گير و دراز مدت كه موجب تضييع فرصت هاي خاص در دريافت خدمات موثرتر براي بيماران مي گردد.
- پرهيز از كاربرد روشهاي درماني امتحان نشده بدون مراعات تمام جوانب تحقيق پزشكي كه در بحث اخلاق درپژوهش هاي پزشكي مورد توجه است

اصل نهم: تلاش مداوم در ارتقاء و توسعه علمي و تجربي با بهره گيري از دانش و فناوري پيشروي روز
- احساس نياز و تشنگي فزاينده نسبت به دانش افزائي، بازآموزي، نوآموزي و كسب تجارب تازه
- مشاركت در پژوهش هاي علمي در زمينه طب سنتي با پاي بندي مسئولانه نسبت به موازين اخلاق در پژوهش هاي پزشكي و اعتبار علمي نحوه انجام تحقيق
- مشاركت در برگزاري دوره هاي آموزش مداوم مرتبط با طب سنتي و پرهيز از مخفي نگاهداشتن و عدم ابراز يافته هاي سودمند در برابر افرادي كه بر اساس موازين قانوني مجاز به ارائه خدمات طب سنتي مي باشند
- با توجه به پيشرفت هاي لحظه به لحظه علوم پزشكي، عدم غفلت از كسب اطلاعات ضروري و مورد تاكيد عرف علمي جامعه پزشكي و در چارچوب قاعده فقهي ضمان طبيب

اصل دهم: همكاري، همدلي و هم آوائي با حركت هاي دلسوزانه قانونمند و خيرخواهانه خدانگر در طب سنتي
- درك و تعهد نسبت به مسئوليت هاي فردي و گروهي در برابر دفاع از حيثيت ،قداست و وجهه مردمي و مورد وثوق طب سنتي
- تلاش در جهت اصلاح روشهاي احتمالا زيان بخش شيوه عمل برخي از اعضاء خانواده طب سنتي بطرق ممكن و در چارچوب حفظ آبروي افراد و مصالح بيماران و مصالح جامعه
- بذل هرگونه كمك نسبت به خدمتگزاران اعتلاء طب سنتي و پرهيز از مرزبندي هاي جناحي و سياسي در اين مسير
- و بالاخره در همه حال خود را در جايگاه گيرندگان خدمات طب سنتي و يا خدمتگزاران واقعي طب سنتي ديدن و پرهيز از هر گونه رفتار مغاير با منافع بيماران، گيرندگان خدمات و خدمتگزاران صديق طب سنتي
 
تاریخ به روز رسانی: 1397/07/01
تعداد بازدید: 2073
Powered by DorsaPortal